ရတာေလးနဲ႔ ေလာက္ေအာင္သံုး (ေဒါက္တာစိုးသန္း)

ရတာေလးနဲ႔ ေလာက္ေအာင္သံုး

ဒီ lesson မွာ 
၁။ "ဝင္ေငြနဲ႔ ထြက္ေငြ ကြက္တိ၊ ရတာေလးနဲ႔ ေလာက္ေအာင္သံုးရတယ္"
၂။ "ဝင္ေငြကို စုေဆာင္းေခၽြတာၿပီး လိုသေလာက္သာသံုးတယ္"
၃။ "ရတာနည္းနည္း သံုးတာမ်ားမ်ား၊ ရတာထက္ ပိုသံုးတယ္" တို႔ကို အဂၤလိပ္လို ဘယ္လိုေရးတယ္၊ ေျပာတယ္ဆိုတာကို ေလ့လာၾကစို႔။

mean ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလးက စိတ္ဝင္စားစရာ။ verb ေရာ၊ noun ေရာ၊ adjective လိုပါ သံုးလို႔ရတယ္။ ဒီစာလံုးေပါင္းအတိုင္းပဲ။
mean ဟာ Verb လိုဆိုရင္ ဆိုလိုသည္၊ အဓိပၸါယ္ေဆာင္သည္။
mean ကို Adjective လိုသံုးရင္ တြန္႔တိုေသာ၊ ႏွေျမာေသာ၊ ယုတ္မာေသာ
mean ကို သခ်ၤာမွာ noun လို ပွ်မ္းမွ်၊ သမတ္ကိန္း လို႔သံုးပါတယ္။

What do you mean?
မင္း ဘာေျပာခ်င္တာလဲ။
What I mean is I agree with what you've said.
မင္းေျပာတာကို ငါသေဘာတူတယ္လို႔ ေျပာတာပါ။
(mean ကို verb လိုသံုးထားတာ။ ဆိုလိုသည္၊ အဓိပၸါယ္ရသည္။)

That old spinster could be mean to children sometimes.
အဲဒီအပ်ိဳႀကီးဟာ တခါတေလက်ရင္ ကေလးေတြကို ညစ္တတ္တယ္။ (mean ကို adjective လိုသံုးထားတာ)

means ဆိုၿပီး "s" ထည့္လိုက္ရင္ တျခားအဓိပၸါယ္ရတဲ့ noun တစ္ခုျဖစ္သြားျပန္ေရာ။
means= နည္းစနစ္၊ နည္းလမ္း (ဒီစကားလံုးက အနည္းကိန္းလည္း means၊ အမ်ားကိန္းလည္း means ပဲ။ "s" အၿမဲထည့္ရတယ္။)
His passport was obtained by illegal means.
သူ႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္က တရားမဝင္နည္းနဲ႔ရထားတာ။
Television is an effective means of communication.
႐ုပ္ျမင္သံၾကားဟာ ထိေရာက္တဲ့ ဆက္သြယ္ေရးနည္းလမ္းတစ္ခုပဲ။

By all means. ဆိုတာေလးလည္း မွတ္ထားပါဦး။ တစ္ခုခုလုပ္ပါရေစလို႔ သူမ်ားက ကိုယ့္ကိုခြင့္ေတာင္းလာရင္... ရပါတယ္၊ လုပ္ပါလို႔ ခြင့္ျပဳတဲ့ေနရာမွာ By all means. လို႔ျပန္ေျပာရပါတယ္။
Can I use the bathroom?
အိမ္သာ သံုးလို႔ရမလား။
By all means.
လုပ္ပါ၊ သံုးပါ၊ ရတယ္။

By all means ကိုသိၿပီးရင္ by no means ဆိုတာေလးထပ္မွတ္ၾကစို႔။
by no means= certainly not, not at all= လံုးဝမဟုတ္တာေသခ်ာတယ္
By no means am I suggesting that men are superior to women.
ေယာက္်ားေတြဟာ မိန္းမေတြထက္ ပိုသာတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ဆိုလိုခ်င္တာ လံုးဝ လံုးဝ မဟုတ္ပါဘူး။

ကဲ...ဒီ lesson ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုထပ္ၿပီးေျပာျပခ်င္တဲ့ means ရဲ႕ ေနာက္အဓိပၸါယ္တစ္ခုကို ၾကည့္လိုက္ၾကစို႔။
means (plural noun) = ေငြ၊ ဥစၥာဓနႂကြယ္ဝမႈ

Ko Ko is a man of means. = He is a wealthy man.
ကိုကိုဟာ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝသူ။
He lacks the means to support a large family.
သူ႔မွာ မိသားစုအႀကီးႀကီးကို ေထာက္ပံ့ဖို႔ ဓနအင္အားမရွိပါဘူး။
Only a person of your means can afford such an expensive car.
မင္းလို ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာသူမ်ိဳးမွသာ ဒီလိုေစ်းႀကီးတဲ့ ကားမ်ိဳးဝယ္စီးႏိုင္မွာ။

မ်ိဳး႐ိုးစဥ္ဆက္ ခ်မ္းသာလာတဲ့ အထက္တန္းလႊာ elite ေတြကို old money လို႔လည္းေခၚၾကတယ္။ အဆင့္အတန္းနဲ႔ ခ်မ္းသာလာၾကသူေတြဆိုေတာ့ ေနတတ္၊ဝတ္တတ္ စားတတ္ၿပီး classy ျဖစ္ေတာ့ ၾကည့္ရတာလည္း မ်က္စိထဲ ကန္႔လန္႔မျဖစ္ဘူးေပါ့။ အဲဒီလို elite ေတြက မေန႔တေန႔ကမွ ျဗဳန္းဆိုခ်မ္းသာလာၿပီး သူေဌးေတြြနဲ႔ အၿပိဳင္ႀကဲျပခ်င္သူေတြကို nouveau riche ေတြလို႔ သတ္မွတ္ေခၚဆိုၾကတယ္။ ႏွိမ္တဲ့ အထင္ေသးတဲ့ ေလသံေလးပါပါတယ္။ ျပင္သစ္ဘာသာမွ ငွားယူသံုးထားတဲ့ စကားလံုးျဖစ္လို႔ အမ်ားကိန္းေျပာင္းရင္လည္း French grammar စည္းမ်ဥ္းအတိုင္း ေျပာင္းရပါတယ္။

nouveau riche (singular တစ္ခုကိန္း)
nouveaux riches (plural အမ်ားကိန္း)
သူေဌးလက္သစ္

newly rich, new money, upstart စသည့္ စကားလံုးမ်ားဟာလည္း nouveau riche သူေဌးလက္သစ္ေတြကို ေခၚေဝၚတဲ့ ေဝါဟာရေတြေပါ့။ ဝုန္းဒိုင္းခ်မ္းသာလာသူေတြတခ်ိဳ႕ ျဖစ္တတ္တာကေတာ့ က်ားႀကီးေျခရာႀကီးဆိုသလို ရသေလာက္သံုး၊ ေစ်းပိုႀကီးတဲ့ကားသစ္လဲ၊ ႏိုင္ငံျခား shopping ထြက္၊ ေဆးလည္း ႏိုင္ငံျခားထြက္ၿပီး Bangkok ေလာက္ေတာ့သြားၿပီး medical checkup လုပ္လိုက္ၾကေသးတာ။ ေရရွည္မွာေတာ့ ရွိတာေလးကုန္၊ အေႂကြးတင္ၾကေတာ့တာပါပဲ။
အဲဒီလိုမ်ိဳး ကိုယ္ရွာႏိုင္တာထက္၊ ကိုယ့္မွာရွိတာထက္ ပိုၿပီးသံုးၾက ျဖဳန္းၾကတာကို to live beyond one's means လို႔ သံုးတာကို မွတ္ပါ။
သူနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ ရသမွ် အကုန္မသံုးဘူး၊ စုသင့္သေလာက္စုၿပီးမွ ဝင္ေငြနဲ႔ သင့္တင့္မွ်တေအာင္သံုးတာကိုေတာ့
to live within one's means လို႔သံုးပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးမွတ္ေစခ်င္တဲ့ အသံုးေနာက္တစ္ခုကေတာ့ to make ends meet ပါ။ ဝင္ေငြနဲ႔ ထြက္ေငြ ေလာက္ငွရံုေလးသံုးရတယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ရတာေလးနဲ႔ ကုန္က်စားရိတ္ေတြ ကြက္တိပဲ၊ ေလာက္ငွရံုေလးေပါ့။

ဒီ lesson မွာ အဓိကတင္ျပခ်င္တဲ့ အသံုး သံုးခုကို နမူနာဝါက်ေလးေတြနဲ႔ ထပ္ေလ့လာၿပီး နိဂံုးခ်ဳပ္ၾကစို႔ရဲ႕။

1. 🚩to live beyond one's means
ကိုယ္ရတာထက္ ရွိတာထက္ ပိုသံုးသည္

Their family is deeply in debt because they have been living beyond their means.
ကိုယ့္ရွိတာထက္ ပိုသံုးခဲ့ၾကလို႔ သူတို႔မိသားစု အေႂကြးေတြအမ်ားႀကီးတင္ေနၿပီ။

2. 🚩to live within one's means
စုသင့္သေလာက္စုၿပီး ရွိတာေလးနဲ႔ေလာက္ေအာင္သံုးသည္

It is far better to pay off old debts steadily by living within your means.
ရွိတာေလးနဲ႔ ေလာက္ေအာင္သံုးၿပီး အေႂကြးေဟာင္းေတြကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း အေၾကဆက္လိုက္တာပိုေကာင္းတယ္။

3. 🚩to make ends meet
ဝင္ေငြနဲ႔ ထြက္ေငြ ေလာက္ရံုေလးသံုးရသည္

The workers could hardly make ends meet on their current wages, let alone enjoy any luxuries.
အလုပ္သမားေတြဟာ လက္ရွိလုပ္ခေငြနဲ႔ဆို ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြသံုးဖို႔ေနေနသာသာ စားလို႔ေလာက္ရံုေလးသာပါ။

ဒီ lesson ေလးကို ေအာက္ကပံုမွာျပထားတဲ့ အဓိပၸါယ္ေလးနက္တဲ့ ဝါက်ေလးနဲ႔ အဆံုးသတ္ပါရေစ။
Don't go broke trying to look rich. Act your wage.
သူေဌးလို႔ လူထင္ခံရေအာင္သံုးျပၿပီး မြဲသြားတာမ်ိဳးမျဖစ္ေစနဲ႔။ ကိုယ့္ဝင္ေငြနဲ႔ သင့္တင့္ေအာင္ေနတတ္ပါ...လို႔ ဘာသာျပန္လိုက္တယ္။

With love,
Dr.Soe Than
October 28, 2017